در سراسر چین، بسیاری از دولت های محلی در آستانه ورشکستگی قرار دارند. برخی از شهرها حقوق کارمندان دولت را کاهش داده اند. کاهش بیمه درمانی شهرداری باعث اعتراضات خیابانی شده است.

کمک‌های مالی دولت مرکزی امکانی برای نجات شهرها از مشکلات عمیق بودجه است، اما چین به منبع درآمدی که گزینه‌ای بدیهی در سایر کشورها باشد، یعنی مالیات بر دارایی، روی نیاورده است.

در چین، جایی که دولت مالک زمین است، تقریباً هیچ‌گاه برای حمایت از خدماتی مانند مدارس، از صاحبان خانه مالیات نمی‌گیرند. شهرها در عوض به فروش اجاره نامه های بلند مدت به توسعه دهندگان املاک و مستغلات متکی هستند. درآمد حاصل از فروش این زمین در سال گذشته کاهش یافته است.

ماه گذشته، پس از یک دهه تلاش که شامل 100000 کارگر بود، دولت مرکزی چین اعلام کرد که در نهایت متوجه شده است که چه کسی حتی مالک 790 میلیون آپارتمان و سایر املاک است. این دانش به این معنی است که مقامات پکن می توانند یک سیستم مالیات بر دارایی در سراسر کشور راه اندازی کنند. اما از آنها انتظار نمی رود که این کار را سریع انجام دهند. موانع از جنبه فنی (پیچیده است) تا اقتصادی (در زمان حساس بازار مسکن به صاحبان خانه آسیب می رساند) تا سیاسی (مقامات دولتی را که صاحب خانه های زیادی هستند افشا می کند) متفاوت است.

ایده معرفی مالیات بر دارایی جدید نیست. کمیته مرکزی حزب کمونیست، از بسیاری جهات بالاترین نهاد تصمیم‌گیر چین، در سال 2003 تصمیم گرفت: «وقتی شرایط اجازه دهد، مالیات یکپارچه و استاندارد شده بر دارایی از املاک و مستغلات وضع خواهد شد.»

بسیاری از اقتصاددانان از مالیات بر املاک حمایت می کنند، به ویژه لو جیوی، وزیر دارایی بازنشسته که همچنان یک رهبر فکری در میان تکنوکرات های چین است. او در فوریه نوشت: «مالیات بر املاک مناسب‌ترین نوع مالیات به‌عنوان مالیات محلی است و باید در اسرع وقت پس از بازگشت اقتصاد به رشد عادی اعمال شود».

مائو تسه تونگ، بنیانگذار چین کمونیستی، زمین چین را از دهه 1940 تا 1960 ملی کرد و آن را از خانواده های مرفه – که تعداد زیادی کشته شدند – گرفت و مالکیت آن را به دولت منتقل کرد. از دهه 1980، دولت های محلی بسیاری از هزینه های خود را برای ساخت راه، عملیات مدرسه و سایر فعالیت ها با اجاره بلوک های بزرگ آن زمین به توسعه دهندگان پوشش داده اند.

تا سال گذشته، فروش اجاره زمین 7 درصد از اقتصاد چین را تشکیل می داد. در مقایسه، میانگین مالیات بر املاک در 38 کشور صنعتی دموکراسی در سازمان همکاری اقتصادی و توسعه 1.9 درصد است.

ایالات متحده به ویژه به مالیات بر دارایی متکی است. دولت های محلی سالانه 3 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور را از طریق این مالیات ها جمع آوری می کنند و مقدار زیادی از آن را صرف پرداخت هزینه های مدارس دولتی می کنند.

برای چین، جمع آوری پول از طریق اجاره زمین برای مدت طولانی کارساز بود. اما سقوط آهسته بازار مسکن باعث نکول اوراق قرضه توسط ده‌ها توسعه‌دهنده شده است، که برای اتمام پروژه‌های آپارتمانی با مشکل مواجه شده‌اند، خیلی بیشتر برای خرید زمین برای پروژه‌های جدید.

درآمد حاصل از فروش زمین در چند دهه گذشته به چین این امکان را داده است که سایر مالیات ها را پایین نگه دارد. اگرچه چین خود را یک کشور سوسیالیستی می نامد، اما عملاً هیچ مالیاتی بر سود سرمایه گذاری، ارث یا ثروت شخصی ندارد. دولت های ملی و محلی علاوه بر اجاره زمین به توسعه دهندگان، به ترکیبی از مالیات های سنگین فروش، مالیات بر حقوق و مالیات بر کسب و کار متکی هستند.

چه چیزی چین را از اعمال مالیات بر دارایی باز می دارد؟

مقاومت عمومی در برابر مالیات بر دارایی قوی است. مالکان آپارتمان بر این باورند که مالیات بر املاک و مستغلات باید به عهده توسعه دهندگان باشد، که قبلاً برای زمین ساخت مسکن به دولت پرداخت کرده اند.

شیتونگ کیائو، استاد حقوق دانشگاه دوک، می‌گوید: «شکایت کلی این است که ما قبلاً آنقدر برای یک آپارتمان پرداخت کرده‌ایم که هیچ راهی برای پرداخت مالیات املاک وجود ندارد.»

مشکل دیگر این است که مقامات محلی، که مسئول ابداع مالیات بر املاک هستند، چیزهای زیادی برای از دست دادن دارند. مزیت مشاغل خدمات ملکی، به ویژه در دهه 1990، فرصت خرید آپارتمان با قیمت کم یا هیچ بوده است.

با توجه به اینکه برخی آپارتمان ها در شهرهای بزرگ به قیمت چند میلیون دلار به فروش می رسند و مقامات ارشد شهرداری تنها 30000 یا 40000 دلار در سال درآمد دارند، اعمال مالیات سالانه 1 درصد می تواند کل درآمد آنها را مطالبه کند. یک مالیات همچنین می تواند ثروت مقاماتی را که در زمین سفته بازی می کردند، افشا کند.

معرفی مالیات بر دارایی می تواند قیمت مسکن را در زمانی که ساخت و ساز در همه شهرها به جز بزرگترین شهرها ضعیف است، کاهش دهد. بسیاری از صاحبان خانه در حال حاضر نگران از دست دادن پول در آپارتمان خود هستند.

ژو نینگ، استاد موسسه مالی پیشرفته شانگهای گفت: شهرهای کوچکتر نیاز بیشتری به مالیات بر دارایی دارند تا کسری بودجه خود را متعادل کنند، اما بازار مسکن آنها نیز به اندازه شهرهای بزرگ قوی نیست.

چین برای شروع مالیات بر املاک و مستغلات چه کاری می تواند انجام دهد؟

دو نفر که با سیاست‌گذاری اقتصادی چین آشنا هستند و اصرار داشتند که نامشان فاش نشود، چرا که مجاز به بحث عمومی در مورد این موضوع نبودند، سال گذشته، دولت مرکزی بررسی کرد که آیا باید “مالیات عمارت” بر بزرگترین و شیک‌ترین آپارتمان‌ها و خانه‌ها در چین اعمال شود یا خیر.

اما هر دو نفر گفتند، مالیات عمارت به دلیل نگرانی از اینکه می تواند به اعتماد شکننده بازار مسکن آسیب برساند، افزایش نیافته است.

یک گزینه بلندمدت پیشنهاد شده توسط کارشناسان خارجی مانند پروفسور کیائو این است که مالکان آپارتمان را ملزم به پرداخت مالیات پس از پایان مدت اجاره اولیه زمین برای ساختمان هایشان کنند.

چند اجاره اولیه زمین پس از مرگ مائو به مدت 20 سال بود و منقضی شده است.

اما اخیراً اجاره زمین مسکونی برای 70 سال است. چندین دهه انتظار برای مالیات بر بسیاری از آپارتمان ها به چین کمکی نمی کند تا با بحران مالی فعلی خود مقابله کند.

جیا کانگ، مدیر تحقیقات سابق وزارت دارایی که هنوز به این وزارتخانه مشاوره می دهد، گفت که تکمیل سیستم ثبت املاک به این معناست که چین با این وجود در حال پیشرفت به سمت وضع مالیات بر املاک است.

وی گفت: ثبت یکپارچه املاک اساسی ترین پیش نیاز برای بهینه سازی مدیریت بازار املاک است. همچنین نقشی در حمایت از مالیات بر املاک و مستغلات آینده خواهد داشت.»

لی تو تحقیقات انجام داد.